Kapittel Van Oirschot

Het Kapittel (en ook het Museum Kruysenhuis) voorziet het onlangs gereed gekomen Groot Bijstervelt van enige culturele elementen in bruikleen. Een daarvan is een haardplaat, die in een open haard is geplaatst door het Kapittel in samenspraak met de architect die de gehele verbouwing heeft gedaan. Hieronder een stuk van de beschrijving die op de schoorsteenmantel is geplaatst.

De Hollandse Maagd in de Hollandse Tuin

Het betreft een bekende 17e -eeuwse allegorie van de Nederlandse onafhankelijkheid: ‘Pro Patria Holandia’.  De Hollandse Maagd zit met de vrijheidshoed in de rechterhand in de veilige tuin van de Republiek der Zeven Provinciën. Voor haar staat de Hollandse leeuw met opgeheven zwaard en een bundel van zeven pijlen. Het jaartal 1629 refereert aan het beleg en de inname van ’s-Hertogenbosch tijdens de 80-jarige oorlog: vanaf dat moment werd Brabant een Generaliteitsland en werden de katholieken tweederangs burgers. Deze plaat, die van minstens de 17e eeuw is, zal dan ook niet in een katholiek huis hebben gestaan.

De haardplaat en Groot Bijstervelt

Kasteel ‘Groot Bijstervelt’ is in 1772 gebouwd door de protestantse heer van Oirschot, Lodewijk Jan Baptist Sweerts de Landas, wiens opa huize ‘De Groenberg’ in de Molenstraat bewoonde. In elke kamer van het kasteel was een open haard en elke haard had een haardplaat. Toen de Paters Montfortanen in 1903 het kasteel betrokken, hebben ze centrale verwarming aangelegd en alle haarden verwijderd. Deze plaat, die mogelijk al afkomstig was uit ‘De Groenberg’, is via via in 2013 in het bezit van het Kapittel van Oirschot gekomen.